Ook in de binnenstad geldt: alleen samen!
Waar binnensteden zich afgelopen decennia meer en meer presenteerden als plekken voor vermaak en ontmoeting, is daar sinds de coronamaatregelen plotsklaps (tijdelijk) verandering in gekomen. Een binnenstadsbezoek is deze dagen een noodzakelijk kwaad. Even boodschappen doen en weer snel naar huis. Vooral winkels met een niet-dagelijks assortiment worden hard geraakt. Volgens onderzoeksbureau RMC daalden de bezoekersaantallen in winkelstraten in de laatste week van maart met maar liefst 79 procent ten opzichte van een jaar eerder; Bouwinvest zag een daling van 45 tot 65 procent ten opzichte van vóór de crisis. Van substantieel herstel is, gelet op de beperkte versoepelingen tot 20 mei, voorlopig nog geen sprake.
Winkelstraten mogen dan buitengewoon leeg zijn, er gebeurt tegelijkertijd enorm veel in binnensteden. Veel ondernemers komen met creatieve initiatieven om te overleven en zoeken de lokale samenwerking op. Wat kunnen ze doen, naast de broodnodige steun aanvragen van het Rijk? Het meest voor de hand liggend is investeren in online verkoop en afhaal- en bezorgdiensten. Heel interessant en veelbelovend zijn lokale online platforms waarop ondernemers, vaak met hulp van ondernemersverenigingen en gemeenten, met elkaar samenwerken. Platform De Nieuwe Winkelstraat en de Retailagenda inventariseerden eerder al goede voorbeelden.
Dat het mantra ‘alleen samen’ ook voor de economie in onze binnensteden geldt, blijkt als we inzoomen op Delft. Al meer dan 115 ondernemers hebben zich daar aangesloten bij het platform supportdelft.nl: een online winkelcentrum waar bezoekers eten kunnen bestellen, alternatieve werkplekken kunnen boeken, lokale webshops kunnen bezoeken en waardebonnen kunnen aanschaffen. Een ander mooi initiatief is Lokaal Delft Bezorgd, waarbij Delftse ondernemers gezamenlijk producten aanbieden en bezorgen. Verder hebben ze in Delft het bestaande ondernemersplatform Chainels aangevuld met een online marktplaats waar ondernemers creatieve oplossingen en corona-gerelateerde vragen kunnen delen. Met zo’n zelfde doel werd in de binnenstad een succesvolle Whatsappgroep opgericht. De gemeente pakte al vlot een verbindende rol door onder andere de communicatie met ondernemers te intensiveren. Zo vindt er inmiddels wekelijks overleg plaats tussen de wethouder Economie en ondernemersvertegenwoordigers over de impact van de coronacrisis en de mogelijke maatregelen om de schade te beperken. Ook ondersteunde de gemeente het platform Support voor ondernemers, waar Delftse ondernemers elkaar met raad en daad bijstaan.
Deze voorbeelden van creativiteit en samenwerking zijn hoopgevend, al blijven er naar de toekomst toe veel vragen. Zal het fysieke binnenstadsbezoek straks structureel gaan veranderen, of komen we na herstel weer op de oude trendlijn terecht? Neemt het aandeel online aankopen blijvend toe? Mogen we hopen op een herwaardering van de lokale economie en de binnenstad als place to be together, als de social distancing-maatregelen kunnen worden versoepeld? Voorlopig zullen we naar de antwoorden moeten gissen. Duidelijk is wel dat het inzicht in het gedrag van de post-corona-binnenstadsbezoekers en de factoren die dat beïnvloeden nog belangrijker worden. Met welke redenen bezoeken zij straks winkelstraten? En wat kunt u doen om het bezoek aan de binnenstad te veraangenamen? Met een daaraan gerelateerd onderzoeksproject dat Platform31, Roots Beleidsadvies en RuimteVerhaal in de startblokken hebben staan, hopen we daar te zijner tijd meer inzicht in te verwerven.
Deze blog werd eerder gepubliceerd op de website van Platform31.